Samenvatting
Het aantal patiënten met dementie neemt door de vergrijzing van de Nederlandse bevolking de komende jaren toe. Hierdoor neemt de zorgvraag maar ook de maatschappelijke belasting toe. Dementie is een verzamelnaam voor meer dan vijftig verschillende ziekten, waarvan de ziekte van Alzheimer verreweg het meest voorkomt. Deze nascholing gaat daarom vooral in op de ziekte van Alzheimer.
Op dit moment is er nog geen medicamenteuze therapie die het beloop van dementie echt gunstig kan beïnvloeden. Wel zijn er enkele middelen die bij een deel van de patiënten verdere verslechtering kunnen tegengaan of een kleine verbetering kunnen teweegbrengen, en zijn bepaalde complicaties van Alzheimer medicamenteus te behandelen.
Twee derde van alle demente patiënten woont thuis. In de apotheek is deze diagnose echter lang niet altijd bekend. Daardoor lopen thuiswonende dementerende patiënten en hun partners en naasten zorg mis die de apotheek anders wel had kunnen bieden. Ook kunnen sommige medicijnen de klachten van dementie verergeren. Wanneer de apotheek van de dementie op de hoogte is, kan hierin een signalerende en bijsturende rol worden vervuld.
In deze nascholing komen naast bovenstaande medicamenteuze behandelingen ook de niet-medicamenteuze aspecten van dementie aan bod. Zo kun je in voorlichtingsgesprekken alternatieven aandragen die de kwaliteit van leven van de patiënt iets kunnen verbeteren. Daarnaast kan de apotheker de familieleden die de zorg op zich nemen ondersteunen, te meer omdat zij door deze zorg zelf een verhoogd gezondheidsrisico lopen. Tot slot zijn er de juridische aspecten bij de zorg aan een demente patiënt: wat als overleggen met de patiënt niet meer mogelijk is? Wat is precies het verschil tussen een gevolmachtigde, een bewindvoerder, een mentor en een curator? En hoe zit het met een verzoek tot euthanasie bij een demente patiënt?
Na het voltooien van deze nascholing weet je wat dementie inhoudt en welke medicamenteuze en niet-medicamenteuze adviezen en maatregelen gegeven en/of genomen kunnen worden, om de zorg te kunnen verbeteren die je als apothekersassistent aan dementerenden en hun mantelzorgers verleent.
Inhoud
BLOK A Definitie, ziektebeeld en diagnostiek van dementie
A1 Wat is dementie en hoe vaak komt het voor?
A2 Wat er gebeurt in de hersenen en risicofactoren van alzheimer
A3 Symptomen en diagnostiek van (alzheimer)dementie
BLOK B Behandeling en beleid bij dementie
B1 Niet-medicamenteuze behandeling en begeleiding
B2 Medicamenteuze behandeling van Alzheimer
B3 Juridische aspecten van dementie
Actie en verantwoording
Bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Facultatief*: Overleg met collega's en de apotheker(s)
Facultatief*: Opdrachtblad ‘Opnemen in het takenpakket’
* In iedere AccreDidact-nascholing wordt eveneens aandacht gevraagd voor het bespreken van (aandachtspunten in) de lesstof met collega’s en apothekers. Dit overleg bevelen we vanwege de implementatie van cursusstof warm aan, het betreft echter een facultatief onderdeel: de tijdsbesteding hiervan is niet opgenomen in de studiebelastinguren (SBU).
Auteur
Drs. Carolijn Huizinga is openbaar apotheker in Amersfoort en Bunschoten. Zij ontwikkelt daarnaast al vele jaren scholingsmateriaal voor met name apothekers en apothekersassistenten.
Belangenconflicten: geen.
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Algemeen leerdoel: na afronding van dit nascholingsprogramma weet je wat dementie inhoudt en welke medicamenteuze en niet-medicamenteuze adviezen en maatregelen gegeven en/of genomen kunnen worden om de zorg te kunnen verbeteren die je als apothekersassistent aan dementerenden en hun mantelzorgers verleent.
Dit leerdoel bereik je na het afronden van dit programma, doordat je:
- op de hoogte bent van de laatste inzichten rondom het ziektebeeld dementie en de behandeling daarvan;
- ideeën aangereikt hebt gekregen hoe de zorg voor deze kwetsbare en steeds groter wordende patiëntengroep vanuit de apotheek verder verbeterd kan worden.