Samenvatting
Urticaria
Ik wil dit middel nooit meer slikken; ik word gek van de jeuk! Galbulten, netelroos, urticaria. Vrijwel iedereen heeft er wel eens mee te maken gehad, al was het maar door als kind in de brandnetels te belanden. Urticaria (urtica = brandnetel) toepasselijk ook wel ‘netelroos’ genoemd, komt veel voor en vraagt om doortastend optreden van huisarts en apotheker. De patiënt ondervindt er namelijk behoorlijk wat hinder van, heeft veel jeuk en niet zelden houdt het hem uit de slaap. Daarnaast baart het acute en plotselinge karakter veel mensen zorgen. Iets wat zo snel opkomt móet haast wel iets betekenen. Ik wil dat u mijn bloed onderzoekt! Ik wil een allergietest! Ik wil nooit meer een middel van deze fabrikant! Veel patiënten (en dokters en apothekers) zijn in de veronderstelling dat er bij urticaria altijd sprake moet zijn van een allergie. De dermatoloog krijgt dan tijdens het telefonisch overleg met de huisarts te horen: ‘Ik heb hier mevrouw D. tegenover me zitten met een ernstige allergische reactie. Wat kan ik het beste geven?’ Ook komt het regelmatig voor dat iemand met urticaria naar een allergoloog wordt verwezen (al dan niet op aandringen van de patiënt in kwestie). In de farmacotherapeutische richtlijn van het NHG staat nota bene zelfs: ‘Overweeg desgewenst patiënten met chronische urticaria naar een ter zake kundig specialist (dermatoloog of allergoloog) te verwijzen, ter opsporing van mogelijke oorzaken en (preventieve) behandeling.’
Wat is eigenlijk de rol van een allergie? Kan een allergoloog wel iets betekenen voor een patiënt met urticaria? Wat is zinvol onderzoek en wat niet? Hoe komt die arme netelroospatiënt het snelst van zijn jeuk af? Dat zijn vragen die in deze nascholing aan bod komen.
Eczeem
Constitutioneel eczeem is een chronisch recidiverende aandoening, die grote impact heeft op het leven van de, vaak heel jonge, patiënt en diens directe omgeving. Er is dikwijls veel onkunde en gebrek aan inzicht bij de familie en vrienden van de patiënt en de betrokkenen verdwalen in een woud van, vaak goedbedoelde, veelal tegenstrijdige adviezen. Deze komen uit professionele hoek (van de huisarts, de apotheek en het consultatiebureau), maar ook van familie, vrienden en ouders op het schoolplein, van internetfora en alternatieve genezers. Voor huisarts en apotheek is het zaak een gelijkluidende boodschap te verkondigen. Als professionals moeten zij samen het overzicht bewaren en zorgen voor adequate therapie en begeleiding.
Accreditatie
Dit programma is door het Kwaliteitsregister Apothekersassistenten voor 3 punten geaccrediteerd onder ID 427681.
Inhoud
BLOK A Urticaria
A1 Pathofysiologie en etiologie van urticaria
A2 Diagnostiek
A3 Behandeling van urticaria
BLOK B Eczeem
B1 Pathofysiologie en etiologie van eczeem
B2 Diagnostiek
B3 Behandeling
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Overleg met collega’s en de apotheker(s)
Opdrachtblad ‘Opnemen in het takenpakket’
Begrippenlijst
Afsluitende toets
Auteurs
Bert van Bergen is sinds 1997 als dermatoloog verbonden aan het CWZ te Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding tot dermatoloog in het Radboudumc, eveneens te Nijmegen. Hij is als plaatsvervangend opleider van aios en coassistentenopleider betrokken bij het onderwijs. Tevens verzorgt hij colleges aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) voor de opleiding van physician assistants.
Marjolijn Vijverberg-Vermaas heeft jarenlang als openbaar apotheker in Hoogland gewerkt. Sinds 2006 houdt zij zich bezig met het ontwikkelen en schrijven van geaccrediteerde nascholing voor apothekers en apotheekassistenten.
Financiële banden: de auteurs hebben geen financiële banden die betrekking hebben op dit onderwerp.
Doelstellingen
Na afloop van deze nascholing:
- heb je kennis van de achtergronden van urticaria en eczeem;
- kun je patiënten met urticaria en eczeem optimaal begeleiden bij het gebruik van de voorgeschreven medicatie;
- kun je patiënten verwijzen naar betrouwbare online informatiebronnen;
- heb je nuttige handvatten voor informatiegesprekken bij de eerste uitgifte van medicatie.
