Samenvatting
Vragen over obstipatie en diarree komen vaak voor in de praktijk van de huisarts. In de meeste gevallen kun je patiënten het goede advies geven. Sommige vragen zijn wat lastiger te beantwoorden en dan kan deze nascholing nuttig zijn. Bovendien kunnen er nieuwe ontwikkelingen zijn, bijvoorbeeld bij het gebruik van ORS, of het gebruik van nieuwe laxantia etc.
De geneeskundige praktijk
De indruk bestaat dat niet iedere doktersassistente en ook niet iedere huisarts hetzelfde verstaat onder de termen obstipatie en diarree. Ook worden er omschrijvingen aangehouden niet steeds overeenkomen met die in de medische literatuur. Daarom is het goed hierbij stil te staan.
Obstipatie blijkt vooral in bepaalde situaties voor te komen, zoals op vakantie, in een periode na diarree, bij het volgen van een dieet, als gevolg van het prikkelbaredarmsyndroom of van ziekten. Het is goed de verschillende oorzaken op een rijtje te zetten, zeker met het oog op de behandeling die er geadviseerd wordt.
Diarree levert meestal geen hoofdbrekens op. Het advies niet te eten en een periode zo weinig mogelijk te drinken is inmiddels volledig achterhaald. Integendeel, er moet goed gedronken worden, maar wat voor vocht? En moet daar iets doorheen gemengd worden?
De rol van de doktersassistent
Doktersassistenten wordt regelmatig advies gevraagd over hoe te handelen bij obstipatie of diarree. Daarom is het belangrijk te weten wanneer over obstipatie of diarree gesproken wordt. Wat patiënten aan de balie onder obstipatie of diarree verstaan, is vaak iets anders dan wat de dokters eronder verstaan.
Weet je wat je mag vertellen over en mag adviseren bij obstipatie of diarree die op de juiste gronden is vastgesteld? Welke niet-medicamenteuze mag je geven? Wat is nu precies het nut van ORS en wat is de plaats ervan in de behandeling van diarree in Nederland?
Ten slotte, welke adviezen mag je over loperamide geven, zeker nu dit vrij verkrijgbaar is bij de drogist en de apotheek. Mag jij dit bijvoorbeeld zelf ook aanraden? En op welke verzoeken om geneesmiddelen mag je van je huisartsen niet ingaan?
Farmacotherapie
Het blijkt dat huisartsen en specialisten nogal verschillende laxantia voorschrijven in verband met obstipatie. Wat is de tegenwoordige opvatting over de wat oudere middelen, het chronisch gebruik van bisacodyl en wat te denken van het wat nieuwere macrogol?
Accreditatie
Dit nascholingsprogramma is voor 3 punten geaccrediteerd onder ID187576 voor doktersassistenten bij CADP van de NVDA.
Inhoud
Blok A Fysiologie en bespreking van obstipatie
A1 Fysiologie van defecatie
A2 Casuïstiek over obstipatie
A3 Oorzaken, symptomatologie en voorkomen van obstipatie
A4 Niet-medicamenteuze behandeling van obstipatie
A5 Farmacotherapie bij obstipatie
Blok B Bespreking van diarree
B1 Casuïstiek over diarree
B2 Oorzaken, symptomatologie en diagnostiek van diarree
B3 Niet-medicamenteuze en medicamenteuze therapie van diarree
Actie en verantwoording
Antwoorden op de vragen en de casussen
Literatuur
Overleg met collega’s en huisarts(en)
Opdrachtblad ‘Opnemen in het takenpakket’
Auteur
Drs. G.J.C.M. (Gert) van Lieshout is arts en oud-huisarts. Na achttien jaar fulltime huisarts te zijn geweest, is Gert parttime als huisarts gaan werken en zich met nascholing gaan bezighouden. Als een van de oprichters van AccreDidact is hij zestien jaar actief geweest met het ontwikkelen van schriftelijke geaccrediteerde nascholing voor huisartsen, apothekers, doktersassistenten en apothekersassistenten. Momenteel geeft hij mondelinge geaccrediteerde nascholing aan apothekers en ontwikkelt hij schriftelijke geaccrediteerde nascholing.
Belangenconflicten: geen.
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Algemeen leerdoel: na afronding van deze nascholing ben je goed op de hoogte wanneer gesproken wordt van obstipatie en wanneer van diarree, wat de oorzaken en symptomen zijn, welke behandelingen er zijn en kun je vragen van patiënten op de juiste wijze beantwoorden.
Dit leerdoel bereik je na het afronden van deze nascholing, doordat je:
- op de hoogte bent van de fysiologie van de normale defecatie;
- jouw kennis van de symptomatologie, oorzaken en gevolgen van obstipatie en diarree hebt opgefrist;
- op de juiste manier kunt adviseren over de niet-medicamenteuze behandeling van obstipatie en diarree;
- in staat bent goede adviezen te geven over vrij-verkrijgbare geneesmiddelen voor de behandeling van obstipatie en diarree.
Bronnen bij dit programma
