Samenvatting
Vruchtbaarheid staat de laatste jaren sterk in de belangstelling. Paren stellen het krijgen van kinderen steeds vaker uit en hebben daardoor een kortere periode voor het krijgen van kinderen. Ook zijn de mogelijkheden sterk toegenomen om met allerlei middelen een zwangerschap te bevorderen.
Twintig jaar geleden werd geroepen 'Een slimme meid krijgt haar kind op tijd'. Een campagne die weinig heeft uitgehaald, want kinderen krijgen wordt nog steeds uitgesteld. Inmiddels is een onrealistische verwachting ontstaan, namelijk dat de medische wetenschap de effecten van het ouder worden teniet kan doen. De maakbare wereld lijkt bij uitstek op kinderwens van toepassing.
Mede daardoor legt de patiënt het uitblijven van zwangerschap voor als een behandelbare ‘aandoening’. Dit wordt nog extra gevoed door nieuwe technieken (zoals de mogelijkheid om eicellen in te vriezen) en uitvergroot door glossy zwangerschappen rondom het 45e levensjaar van Hollywood-sterren als Jane Seymour, Marcia Cross, etc., waar de media volop over berichten. Een ander voorbeeld van een nieuwe techniek die alles mogelijk lijkt te maken, is bij mannen ‘zonder zaad’ op chirurgische wijze alsnog zaadcellen te verkrijgen (via pesa/tese-technieken).
Deze nieuwe ontwikkelingen en bijbehorende mogelijkheden brengen ook ethische aspecten met zich mee, de voorbije jaren regelmatig resulterend in Kamervragen. Toch lijkt de opmars van geassisteerde voortplantingstechnieken onstuitbaar; het aantal kinderen voortkomend uit geassisteerde voortplanting neemt jaarlijks toe. Tegenwoordig is 1 op 37 kinderen in Nederland (cijfers 2010) het resultaat van een ivf- of icsi-behandeling. N.B. De kinderen voortkomend uit andere fertiliteittrajecten (inseminaties, maar ook vruchtbaarheidstrajecten in het buitenland) zijn hier niet in betrokken.
Accreditatie
Voor dit nascholingsprogramma is voor 2 punten accreditatie aangevraagd onder ID133607 voor doktersassistenten bij CADP van de NVDA.
Inhoud
BLOK A Van onderzoek naar zwangerschapskans
A1 Wat hebben we nodig?
A2 Plussen en minnen
A3 Achtergronden
A4 Anamnese
A5 Kansen berekenen, kansen benutten
BLOK B Behandeling en andere mogelijkheden
B1 Behandelingsmogelijkheden in de tweede lijn
B2 Altijd behandelen?
B3 Donatie van zaadcellen en eicellen
B4 Bewaren van vruchtbaarheid
B5 Niet zwanger en dan?
Actie en verantwoording
Antwoorden bij vragen en casuïstiek
Literatuur
Overleg met collega’s en huisarts(en)
Opdrachtblad ‘Opnemen in het takenpakket’
Afsluitende Toets
Auteur
Dr. Jesper M.J. Smeenk is gynaecoloog en hoofd van de ivf-adeling van het St. Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg. Hij promoveerde in 2006 op het proefschrift ‘Stress en IVF’. Jesper Smeenk volgde zowel de opleiding tot gynaecoloog als de vervolgopleiding binnen het subspecialisme voortplantingsgeneeskunde in het UMC Radboud te Nijmegen.
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Algemeen leerdoel: na afronding van dit nascholingsprogramma zijn je kennis en inzicht over (sub)fertiliteit vergoot. Daardoor zul je beter in staat zijn patiënten die bellen of langskomen voor advies te begrijpen, hun vragen te beantwoorden en zo nodig extra advies te geven.
Dit leerdoel bereik je na het afronden van dit programma, doordat je:
- kennis hebt van de werking van de geslachtsorganen en hormonen;
- weet hoe de cyclus werkt;
- op de hoogte bent van tips voor paren en de leefstijlfactoren;
- bekend bent met de (nieuwe) behandelingsmogelijkheden in de tweede lijn en andere vruchtbaarheidstrajecten.