Verdien 2 StiPCO-punten
Samenvatting
Urticaria
Ik wil dit middel nooit meer slikken; ik word gek van de jeuk! Galbulten, netelroos, urticaria. Vrijwel iedereen heeft er wel eens mee te maken gehad, al was het maar door als kind in de brandnetels te belanden. Urticaria (de brandnetel zoals die bij ons voorkomt heet Urtica Dioica L.), toepasselijk ook wel ‘netelroos’ genoemd, komt veel voor en vraagt om een doortastend optreden van huisarts en apotheker. De patiënt ondervindt er namelijk behoorlijk wat hinder van, heeft veel jeuk en niet zelden houdt het hem uit de slaap. Daarnaast baart het acute en plotselinge karakter veel mensen zorgen. Iets wat zo snel opkomt móet haast wel iets betekenen. Ik wil dat u mijn bloed onderzoekt! Ik wil een allergietest! Ik wil nooit meer een middel van deze fabrikant! Veel patiënten (en dokters en apothekers) zijn in de veronderstelling dat er bij urticaria altijd sprake moet zijn van een allergie. De dermatoloog krijgt dan tijdens het telefonisch overleg met de huisarts te horen: ‘ik heb hier mevr. D tegenover me zitten met een ernstige allergische reactie. Wat kan ik het beste geven?’ Ook komt het regelmatig voor dat iemand met urticaria naar een allergoloog wordt verwezen (al dan niet op aandringen van de patiënt in kwestie). In de farmacotherapeutische richtlijn van het NHG staat nota bene zelfs 'overweeg desgewenst patiënten met chronische urticaria naar een ter zake kundig specialist (dermatoloog of allergoloog) te verwijzen, ter opsporing van mogelijke oorzaken en (preventieve) behandeling'.
Wat is eigenlijk de rol van een allergie? Kan een allergoloog wel iets betekenen voor een patiënt met urticaria? Wat is zinvol onderzoek en wat niet? Hoe komt die arme netelroospatiënt het snelst van zijn jeuk af? Wanneer moet in het patiëntendossier een allergie worden vastgelegd? Dat zijn vragen die in deze nascholing aan bod komen.
Eczeem
Constitutioneel eczeem is een chronisch recidiverende aandoening, die grote impact heeft op het leven van de, vaak heel jonge, patiënt en diens directe omgeving. Er is dikwijls veel onkunde en gebrek aan inzicht bij de familie en vrienden van de patiënt en de betrokkenen verdwalen in een woud van, vaak goedbedoelde, veelal tegenstrijdige adviezen. Deze komen uit professionele hoek (van de huisarts, de apotheek en het consultatiebureau), maar ook van familie, vrienden en ouders op het schoolplein, van internetfora en alternatieve genezers. Voor huisarts en apotheek is het zaak een gelijkluidende boodschap te verkondigen. Als professionals moeten zij samen het overzicht bewaren en zorgen voor adequate therapie en begeleiding.
Accreditatie
Voor deze nascholing is voor openbaar apothekers voor 4 nascholingsuren accreditatie toegekend (ID 336112).
Over de auteurs
L.H. (Bert) van Bergen is sinds 1997 als dermatoloog verbonden aan het CWZ te Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding tot dermatoloog in het Radboudumc, eveneens te Nijmegen. Hij is als plaatsvervangend opleider van AIOS en coassistentenopleider betrokken bij het onderwijs. Tevens verzorgt hij colleges aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) voor de opleiding van physician assistents.
Belangenconflicten: geen.
C.R.C. (Carolijn) Huizinga-Arp is sinds 1992 als openbaar apotheker werkzaam. Zij werkt in een openbare apotheek in Bunschoten-Spakenburg en een dienstapotheek in Amersfoort. Naast haar werk als apotheker ontwikkelt zij sinds 2001 scholingsmateriaal voor diverse doelgroepen en is zij bestuurlijk actief in diverse gremia.
Belangenconflicten: geen.
Inhoud
BLOK A Urticaria
A1 Epidemiologie
A2 Anamnese en lichamelijk onderzoek
A3 Behandeling van urticaria
BLOK B Constitutioneel eczeem
B1 Epidemiologie, pathofysiologie en etiologie van eczeem
B2 Anamnese en lichamelijk onderzoek
B3 Behandeling
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de apotheek’
Farmaceutische patiëntenzorg (FPZ)
Afsluitende toets
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Na afloop van dit nascholingsprogramma:
- kunt u patiënten met urticaria en eczeem optimaal begeleiden volgens de meest recente inzichten;
- kunt u huisartsen adviseren bij het maken van een goede keuze voor lokale behandeling bij eczeem, niet alleen gebaseerd op de keuze van het werkzame bestanddeel, maar ook op een onderbouwde keuze voor de basis;
- kunt u patiënten optimaal begeleiden en verwijzen naar betrouwbare online informatiebronnen;
- kunt u een zinvol overleg met collega's hebben waarin uw mening aangescherpt kan worden;
- kunt u uw apotheekteam voorzien van nuttige handvatten voor informatiegesprekken bij eerste uitgifte.
