Samenvatting
Aanvallen komen frequent voor bij kinderen. Hierbij wordt vaak gedacht aan epilepsie, maar dit vormt slechts een kleine fractie (< 10%) van de aanvallen. Het herkennen van epilepsie bij kinderen kan lastig zijn. De kenmerken van epileptische aanvallen en de differentiële diagnose verschillen per leeftijdscategorie. In deze nascholing worden de aanvallen daarom per leeftijdscategorie behandeld. Hierbij komt aan bod hoe u onderscheid kunt maken tussen epilepsie en andere aanvalsgewijze aandoeningen. Ook wordt het verschil tussen geprovoceerde epileptische aanvallen en niet-geprovoceerde epileptische aanvallen besproken: hierbij staan we uitgebreid stil bij koortsconvulsies.
Het stellen van de diagnose epilepsie wordt gedaan op basis van de klinische verschijnselen. Hierbij wordt gelet op verandering van bewustzijn, gedragingen, spierschokken, verstijving, autonome verschijnselen, beloop van de gehele aanval, en de verschijnselen in aansluiting op de aanval. Er zal in veel gevallen een EEG worden gemaakt, hoewel een afwijkend EEG niet essentieel is voor het stellen van de diagnose epilepsie. We beschrijven een stappenplan, zodat u als huisarts weet wanneer u aan epilepsie moet denken.
Accreditatie
Dit programma is door de KNMG voor 2 punten geaccrediteerd onder ID 536748. In uw persoonlijke nascholingsdossier is terug te vinden tot welke datum dit programma geaccrediteerd is.
Inhoud
BLOK A Aanvallen verdacht voor epileptisch insult, wanneer diagnostiek?
A1 Stappenplan benadering aanvallen bij kinderen
A2 Epileptische en niet-epileptische aanvallen per leeftijdscategorie
BLOK B Behandeling van epilepsie bij kinderen
B1 Acute behandeling van een epileptische aanval
B2 Behandelen met preventieve medicatie (anti-epileptica)?
B3 Aandachtspunten bij behandelen met anti-epileptica
B4 Impact van epilepsie op gezin en betrekken van netwerk in aanpak
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de huisartsenpraktijk’
Teamoverleg/Hagro/FTO/WDH
Toets voor Huisartsen 2023/8
Over de auteurs
Jikke-Mien Niermeijer is neuroloog-kinderneuroloog met als aandachtsgebied epilepsie, migraine en neurogenetische aandoeningen. Zij was van 2008-2013 werkzaam in het Emma Kinderziekenhuis van het Amsterdam UMC. Sinds 2014 is zij werkzaam als kinderneuroloog in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ) in Tilburg.
Van van Bavel-Ta is neuroloog en kinderneuroloog met als aandachtsgebied epilepsie. Zij is sinds 2021 werkzaam als kinderneuroloog in het ETZ in Tilburg.
De auteurs hebben geen financiële banden met de farmaceutische industrie, ontvangen geen onderzoeksgeld van commerciële partijen en hebben geen bedrijfsbelangen of andersoortige financiële relaties met betrekking tot dit onderwerp.
Doelstellingen
Na afronding van deze nascholing:
- kent u het onderscheid tussen niet-epileptische en epileptische aanvallen bij kinderen per leeftijdscategorie, en kent u het stappenplan om tot de overweging van de diagnose epilepsie te komen:
- vasovagale syncope en epileptische wegrakingen;
- staren en absences;
- kunt u uitleg en advies aan ouders geven bij aanvallen bij koorts (‘koortsconvulsies’);
- herkent u de meest voorkomende epilepsiesyndromen per leeftijdscategorie en weet u wanneer u moet doorverwijzen naar een specialist (kinderneuroloog/neuroloog);
- heeft u inzicht in de impact die epilepsie heeft op het functioneren van het gezin en de mogelijkheden voor begeleiding.
