Samenvatting
Eind 2011 verscheen bij Accredidact de nascholing Evidence-based medicine: wetenschappelijke literatuur en systematische reviews. Die nascholing ging over het medisch-wetenschappelijk bedrijf en systematische literatuurreviews. Deze uitgave is een logisch vervolg daarop. Als cursist leerde u dat de meest effectieve en betrouwbare manier om tot een antwoord op een vraag te komen is, u in eerste instantie te focussen op goede literatuurstudies. Systematische literatuurreviews zijn op wetenschappelijke leest geschoeide studies die ander onderzoek bestuderen. Dit soort reviews worden dan ook vaak ‘secundaire publicaties’ genoemd. De ‘primaire publicaties’ zijn de studies met de meest rechtstreekse relatie tot het uiteindelijke onderwerp: bijvoorbeeld de patiënt, een aandoening, of de dokter zelf. Van de vele soorten primaire studies is de meest bekende waarschijnlijk de RCT: randomised controlled trial, oftewel de gerandomiseerde klinische studie. Als iemand beweert dat ‘uit een RCT gebleken is dat…’, dan klinkt wat erna wordt gezegd belangrijk en geloofwaardig. Maar waarom eigenlijk? Waarom hebben RCT’s zo’n belangrijke plaats in ons systeem van wetenschap? Wanneer is een RCT nu ‘goed’, hoe lees ik de resultaten en wat kan ik er eventueel mee in de praktijk?
Deze vragen (en meer) zullen beantwoord worden in deze nascholing. Om deze nascholing met succes te volgen, is het niet noodzakelijk het eerste deel bestudeerd te hebben. Aan de hand van een compacte en leesbare RCT (te downloaden na inloggen op www.accredidact.nl) wordt u uitgenodigd om direct te oefenen met het geleerde.
Accreditatie
Dit nascholingsprogramma is voor 2 punten geaccrediteerd onder ID167187 voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten.
Inhoud
BLOK A Achtergronden, rationale en kwaliteit van RCT’s
A1 Achtergronden en rationale van RCT’s
A2 Kwaliteitscriteria RCT’s
BLOK B Interpretatie en generaliseerbaarheid van RCT’s
B1 Interpreteren van de uitkomsten van een RCT
B2 Generaliseerbaarheid van RCT’s
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van de vragen
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de praktijk’
Teamoverleg/ Hagro/FTO/WDH
Auteur
Dr. F.A. (Floris) van de Laar is als huisarts verbonden aan het Academisch Gezondheidscentrum Thermion te Lent. Daarnaast is hij werkzaam als onderzoeker en docent aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Voor de Cochrane Collaboration is hij de coördinator van het Primary Health Care Field (www.cochraneprimarycare.org). Van de Laar is auteur van diverse medisch-wetenschappelijke publicaties, waaronder meerdere systematische reviews en een RCT.
Belangenconflicten: geen.
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Na afloop van deze nascholing:
- kunt u RCT’s plaatsen in het domein van evidence-based medicine;
- weet u welke soorten RCT’s er zijn.
- herkent u de globale opbouw en structuur van een RCT en kunt u deze benoemen;
- kunt u in een RCT de belangrijkste kwaliteitskenmerken benoemen: randomisatie, allocation concealment, verschillende vormen van blindering, intention-to-treat principe en begrijpt u waarom dit belangrijk is;
- weet u wat primaire en secundaire uitkomsten zijn;
- bent u in staat dichotome uitkomsten te interpreteren met betrekking tot grootte en precisie;
- weet u het verschil tussen relatieve en absolute risico’s, kunt u deze aan de hand van basale gegevens berekenen, en vertalen in termen die relevant zijn voor de patiënt;
- kunt u een oordeel geven over de generaliseerbaarheid van een RCT.