Gynaecologische buikpijn

Samenvatting

Buikpijn is een van de meest voorkomende klachten bij vrouwen. Het is een lastige klacht. Er zit immers zo veel in een buik, dat pijn in dat gebied allerlei oorzaken kan hebben. Voor een huisarts is de diagnostiek van buikpijn het moeilijkst. De huisarts zal aan alle orgaansystemen in de buik denken en daardoor uitgebreid gaan filteren tijdens het diagnostisch proces om de meest waarschijnlijke oorzakelijke factor boven tafel te krijgen. Als een gynaecoloog een vrouw met buikpijn op het spreekuur ziet, is de differentiaaldiagnose al een stuk korter. De gynaecoloog beperkt zich tot uitsluiten of aantonen van pathologie aan de genitalia. Op dit gebied zal hij wel zo veel mogelijk de diepte in gaan, om alle mogelijke oorzaken de revue te laten passeren. Gynaecologische buikpijn wordt onderverdeeld in dysmenorroe, chronische en acute buikpijn. Uit onderzoek blijkt dat vooral bij de diagnostiek van dysmenorroe de patient’s en doctor’s delay lang zijn, namelijk in totaal rond de tien jaar. Dysmenorroe kan op zichzelf staan, maar kan ook een symptoom zijn van ernstige gynaecologische pathologie. Omdat de verschijnselen vaak weinig specifiek zijn, is het moeilijk om te differentiëren tussen primaire dysmenorroe en dysmenorroe als uiting van gynaecologische pathologie. Dit gegeven was de aanleiding tot het schrijven van deze nascholing. Bewustwording, zowel bij de huisarts als bij de patiënt van gynaecologische oorzaken van buikpijn kan de tijd tot aan een diagnose verkorten en de kwaliteit van leven van vrouwen verbeteren.

Accreditatie

Dit nascholingsprogramma is voor 2 punten geaccrediteerd onder ID 193540 voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten.

Inhoud

BLOK A Anamnese en diagnostiek van gynaecologische pijn
A1 Anamnese en diagnostiek van dysmenorroe
A2 Anamnese en diagnostiek van chronische gynaecologische pijn
A3 Anamnese en diagnostiek van acute gynaecologische pijn

BLOK B Behandeling van gynaecologische pijn
B1 behandeling dysmenorroe
B2 Behandeling chronische buikpijn
B3 Behandeling acute gynaecologische buikpijn

Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de praktijk’
Teamoverleg/Hagro/FTO/WDH

Auteur

Annemiek Nap is sinds 2009 gynaecoloog en sinds 2012 subspecialist voortplantingsgeneeskunde. Ze is als maat werkzaam in de maatschap gynaecologie van Rijnstate Arnhem. Daar behandelt ze voornamelijk paren met kinderwens en vrouwen met endometriose. In 2004 promoveerde ze op onderzoek naar de pathogenese van endometriose. In Rijnstate heeft ze een multidisciplinair behandelcentrum voor endometriose opgezet, waar patiënten van binnen en buiten de regio Arnhem behandeld worden. Ze is medeoprichter en secretaris van de werkgroep endometriose van de Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie (NVOG), lid van de medische adviesraad van de patiëntenvereniging Endometriose Stichting, en lid van de werkgroep van de European Society for Human Reproduction and Embryology (ESHRE), die in 2013 de nieuwe internationale richtlijn Management of women with endometriosis heeft uitgebracht. Ze doet onderzoek op het gebied van vroege diagnostiek en behandeling van endometriose.
Belangenconflicten: geen.

Doelstellingen van dit nascholingsprogramma

Na afloop van deze nascholing:

is uw kennis van gynaecologische oorzaken van buikpijn verbreed;
kunt u reproduceren wat de vaakst voorkomende gynaecologische oorzaken van dysmenorroe, chronische en acute buikpijn zijn;
kunt u een volledige anamnese en lichamelijk onderzoek met betrekking tot gynaecologische buikpijn uitvoeren;
weet u welke behandelingsmogelijkheden er zijn en kunt u de eerstelijns behandelingsmogelijkheden toepassen;
weet u welke combinatie van symptomen wijst op mogelijk onderliggende pathologie bij dysmenorroe;
is uw bewustwording vergroot van mogelijk ernstige gynaecologische afwijkingen die gepresenteerd worden met weinig specifieke klachten.