Slaap en slaapproblemen

Samenvatting

Er zijn veel mensen die vinden dat ze niet goed slapen. Als ze met die klacht op het spreekuur komen – vaker is het een klacht die pas verteld wordt als andere klachten al gepresenteerd en afgehandeld zijn – behoort er goed navraag te worden gedaan. Zeer regelmatig komt het namelijk voor dat mensen vinden dat ze niet goed slapen, maar dat er objectief geen slaaptekort bestaat. Huisartsen, apothekers en assistenten zijn zich niet steeds goed bewust van de definitie van een slaapstoornis. Ook blijkt lang niet altijd bekend te zijn dat de slaap met het ouder worden verandert. Al heel snel worden slaapmiddelen gevraagd en voorgeschreven, terwijl de patiënt in veel gevallen geholpen is met goede voorlichting en slaaphygiënische adviezen.

Wanneer voorlichting en slaaphygiënische adviezen niet het gewenste resultaat hebben, pas dan zou overwogen mogen worden farmacotherapie in te zetten. In deze nascholing wordt uw kennis van de fysiologie van de slaap opgefrist en geactualiseerd en toetst u uw eigen kennis over slaapklachten en slaapstoornissen en de oorzaken ervan aan die de NHG-Standaard. Er wordt aandacht besteed aan de niet-medicamenteuze behandeling van slaapstoornissen in de vorm van voorlichting en slaaphygiënische adviezen, evenals de aanbevelingen voor een gedragsmatige aanpak en advies over lichaamsbeweging. De nadruk ligt op het slechts beperkt voorschrijven van slaapmiddelen, zowel als eerste recept maar vooral ook als vervolgrecept na bijvoorbeeld een ziekenhuisopname. Ook is er aandacht voor het huidige aanbod aan slaapmiddelen en welke de voorkeur verdienen.

Accreditatie

Voor dit nascholingsprogramma is voor 2 punten accreditatie toegekend onder ID203409 voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten.

Inhoud

Blok A Normale slaap, slapeloosheid en de oorzaken
A1   Casuïstiek
A2   De normale slaap
A3   Slaapklachten en slaapstoornissen

Blok B (Niet-)medicamenteuze behandeling
B1   Casuïstiek
B2   Voorlichting en slaaphygiënische adviezen
B3   Medicamenteuze behandeling

Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de praktijk’
Teamoverleg/ Hagro/FTO/WDH

Auteur

Drs. G.J.C.M. van Lieshout is arts en oud-huisarts. Na achttien jaar fulltime huisarts te zijn geweest, is Gert parttime als huisarts gaan werken en is hij zich met nascholing gaan bezighouden. Als een van de oprichters van AccreDidact is hij zestien jaar actief geweest met het ontwikkelen van schriftelijke geaccrediteerde nascholing voor huisartsen, apothekers, doktersassistenten en apothekersassistenten. Momenteel geeft hij mondelinge geaccrediteerde nascholing aan apothekers en ontwikkelt hij schriftelijke geaccrediteerde nascholing.
Belangenconflicten: geen.

Doelstellingen van dit nascholingsprogramma

Na afloop van deze nascholing:

is de fysiologie van de slaap, zowel bij kinderen, volwassenen als ouderen opgefrist en geactualiseerd;
hebt u uw eigen gedachten en ideeën over slaapklachten en slaapstoornissen en de oorzaken van slaapstoornissen getoetst aan die van de NHG-Standaard;
hebt u nog eens stilgestaan bij de niet-medicamenteuze behandeling van slaapstoornissen in de vorm van voorlichting en slaaphygiënische adviezen, en kennisgenomen van de aanbevelingen voor een gedragsmatige aanpak en advies over lichaamsbeweging;
hebt u opnieuw het advies gekregen zuinig te zijn met het voorschrijven van slaapmiddelen, zowel als eerste recept maar vooral ook als vervolgrecept, en welke middelen op dit moment wel en welke niet de voorkeur verdienen.