Inleiding
Urticaria
Dokter, ik word gek van de jeuk! Galbulten, netelroos, urticaria. Vrijwel iedereen heeft er wel eens mee te maken gehad, al was het maar door als kind in de brandnetels te belanden. Urticaria (de brandnetel zoals die bij ons voorkomt heet Urtica Dioica L.), toepasselijk ook wel ‘netelroos’ genoemd, komt veel voor en vraagt van de huisarts vaak een doortastend optreden. De patiënt ondervindt er namelijk behoorlijk wat hinder van, heeft veel jeuk en niet zelden houdt het hem uit de slaap. Daarnaast baart het acute en plotselinge karakter veel mensen zorgen. Iets wat zo snel opkomt móet haast wel iets betekenen. Ik wil dat u mijn bloed onderzoekt! Ik wil een allergietest! Veel patiënten (en dokters) zijn in de veronderstelling dat er bij urticaria altijd sprake moet zijn van een allergie. De dermatoloog krijgt dan tijdens het telefonisch overleg met de huisarts te horen: ‘ik heb hier mevr. D tegenover me zitten met een ernstige allergische reactie. Wat kan ik het beste geven?’ Ook komt het regelmatig voor dat iemand met urticaria naar een allergoloog wordt verwezen (al dan niet op aandringen van de patiënt in kwestie). In de farmacotherapeutische richtlijn van het NHG staat nota bene zelfs 'overweeg desgewenst patiënten met chronische urticaria naar een ter zake kundig specialist (dermatoloog of allergoloog) te verwijzen, ter opsporing van mogelijke oorzaken en (preventieve) behandeling'.
Wat is eigenlijk de rol van een allergie? Kan een allergoloog wel iets betekenen voor een patiënt met urticaria? Wat is zinvol onderzoek en wat niet? Hoe help ik die arme netelroospatiënt het snelst van zijn jeuk af? Wanneer moet ik verwijzen? Dat zijn vragen die in deze nascholing aan bod komen.
Eczeem
Constitutioneel eczeem is een chronisch recidiverende aandoening, die een grote impact heeft op het leven van de, vaak heel jonge, patiënt en diens directe omgeving. Er is dikwijls veel onkunde en gebrek aan inzicht bij de familie en vrienden van de patiënt en de betrokkenen verdwalen in een woud van, vaak goedbedoelde, veelal tegenstrijdige adviezen. Deze komen uit professionele hoek (van de huisarts en het consultatiebureau), maar ook van familie, vrienden en ouders op het schoolplein, van internetfora en alternatieve genezers. Voor de huisarts is het zaak goed regie te houden. Als professional moet de huisarts het overzicht bewaren en zorgen dat hij/zij de leidende rol houdt.
Accreditatie
Voor dit nascholingsprogramma is voor 2 punten accreditatie toegekend onder ID 305365 voor huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen verstandelijk gehandicapten.
Inhoud
Blok A Urticaria
A1 Epidemiologie
A2 Anamnese en lichamelijk onderzoek
A3 Behandeling van urticaria
Blok B Constitutioneel eczeem
B1 Epidemiologie, pathofysiologie en etiologie van eczeem
B2 Anamnese en lichamelijk onderzoek
B3 BehandelingActie en verantwoording
Actie en verantwoording
Nadere bespreking van vragen en casuïstiek
Literatuur
Opdrachtblad ‘Invoering in de praktijk’
Teamoverleg/ Hagro/fto/wdh
Afsluitende toets
Over de auteur
L.H. (Bert) van Bergen is sinds 1997 als dermatoloog verbonden aan het CWZ te Nijmegen. Hij volgde zijn opleiding tot dermatoloog in het Radboudumc, eveneens te Nijmegen. Hij is als plaatsvervangend opleider van AIOS en coassistentenopleider betrokken bij het onderwijs. Tevens verzorgt hij colleges aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) voor de opleiding van physician assistents. Belangenconflicten: geen
Doelstellingen van dit nascholingsprogramma
Na het doorlopen van deze nascholing kunt u:
- uw patiënt met urticaria optimaal behandelen en begeleiden volgens de meest recente inzichten;
- handvatten aanreiken om de ziekteactiviteit te meten en zo de patiënt een beter inzicht geven in het beloop van de aandoening en het effect van de therapie;
- als ‘kapitein op het schip’ uw patiënt niet alleen een goede, ‘tailor-made’ behandeling bieden bij constitutioneel eczeem, maar ook zorgen voor adequate begeleiding;
- een goede keuze maken voor lokale behandeling, niet alleen gebaseerd op de keuze van het werkzame bestanddeel, maar ook op een onderbouwde keuze voor de basis.